EL CARRO Y EL REFRANERO
Refráns
Con algún destes deseñadores:
http://artpad.art.com/artpad/painter/
http://blog.educastur.es/luciaag/2007/07/12/utilidades-web-20-dibujo-y-pintura/
1.- Realiza un deseño para ilustrar os refráns que queiras.
2.- Debes realizar un breve escrito para explicar os refráns
que ilustres.
Superación
"Por onde pasa un carro cargado, ben pasa un home a cabalo" .
"Por onde entra o carro, mellor entra o carreteiro",
"Onde caiba un carro cargado, ben cabe un home a seu cabo".
Poder humano, cooperación e outras axudas
"Un home ó brazó[1] tira tanto como media vaca".
"Unha roda sola non leva o carro ó monte"
"Non se pode guiar ben o carro se non se trepa o barro".
"Sen cuñas non canta o carro".
"Carreteiro que non canta, o carro non lle sae do camiño".
"Catro bois nun carro, se ben turran para riba, mellor turran para baixo":
"Pra baixo calquera boi tira".
"O boi pola corda e o home pola palabra".
"Deus diante, o carro que cante"
"Non hai peor cuña que a da mesma madeira".
Coidado dos obxectos e dos animais
"O que queira vivir do carro, que o leve sempre ao seu coidado".
"Co eixo e coas rodas do carro, cómpre coidado"
"Para o carro e mexaranche os bois".
"Mentres loras[2] quebran, bois descansan" .
"Namentres dobras quebran, bois non aran" .
"Quen sementa no camiño, cansa os bois e perde o trigo".
"Presta o carro a quen ten carro".
"Meu carriño novo, quen te fará vello? Catro meses de vran e oito de inverno".
Organización do traballo
"Onde poida andar o carro non vaia o cabalo" .
"Quen vai en carro, non vai a pé nin a cabalo".
"Home parado non carga o carro".
"Quen con bois arou, moito traballou!"
"Carro derradeiro, ben cargado, ben baleiro".
Paso do tempo
Máximas de utilidade
"O carro untado vai atrás dos bois"
"Carreteiro que non unta o carro non sae do camiño"
"Si queres que o carro ande, úntalle o eixo das rodas"
"Quen o seu carro unta aos seus bois axuda"
"Ningún carro anda ben se con xabón no o untan".
"O longo do eixe, de nove cortado e de oito botado"[3].
Agrícolas
"Val máis un torbón de abril que os bois, o carro e quen vai nil".
"A auga de abril enche o carro i o canal" .
"Chuvia de abril enche o carro i o carril",
"Auga de maio carga o carro" .
"Abril quente e mollado, carga o carro e enche o gando".
"O pan raro carga o carro".
"Maínzo raro dá cesto e carro; maínzo mesto, nin carro nin cesto".
"O millo mesto vai no cesto; o millo raro vai no carro".
Estruturación social e roles de xénero
"Ao que ten carro e muller non lle falta que facer":
"Ao carro que está derrubado poucos lle fan caso",
"O carro que renxe, sempre alegra ao carreteiro".
"Ao carro crebado nunca Ile faltan petoutos".
"Desque pasou o carro, non Ile faltan carrilleiras".
"Mentres ande na leira o xugo, que ande na casa o fuso".
"A muller i o home honrado, polo camiño do carro".
"Labrador sen carro, can sen amo, curro sen valado e nena sen amor, sonche a cousa peor".
"A mellor razón, un fungueiro!"
Experiencia
"Onde vello non vai, carro non sai".
"Carro entullado non sai se o home vello non vai":
Meteorolóxicos
"Cando o carro do ceo volve o rabo, ou quer amañecer ou é día claro".
"Nubes ao poñente, colle os bois e vente".
"Arco raiante, carro pra diante; arco poñente, calle o carro e vente",
"Se o arco da vella se pon a raiante, pica os bois pra diante".
"Por santa Erea colle os bois e serea":
"As enchentes de San Simón soadas son: ou antes ou despois enchen o carro e mais os bois".
"Cando a gaivota vai pra o mar, colle o arado e vai arar".
Riquezas, pobrezas e fortuna
"Nin por arrodeo nin por atallo, deixes o camiño do carro"
"O mellor carro pode torcer".
"O mellor carro pódese envorcar".
"O que non ten carro, anda antes ou anda despois".
"O que non canta o carro cántano as dentoiras"
"Canta o carro o que habían de cantar os bois".
"A roda da fortuna nunca é unha".
"Se a morte non nos para o carro, todos teremos un camiño andado"
[1] Tirar ao brazo", ou tamén "achedar"
é empuxar o carro apoiando o ombro no extremo do brazó ou cheda para axudar o gando a salvar algún obstáculo ou paso difícil
[2] As loras ou dobras son as pezas de coiro ou de verga (rama de
carballo revirada). coa que se ata o xugo á lanza do carro ou do arado.
[3] Aconsella que o tronco do que se vai facer o eixe teña nove cuartas de longo, pois aínda que este mida oito, como ten que secar durante algún tempo, os extremos deterióranse e cómpre recorta los algo, quedando entón o tamaño xusto.